Als iemand voor een onderzoeksrechter moet verschijnen, na het plegen van een crimineel feit, dan moet die onderzoeksrechter een afweging maken van de feiten, verhoren, vaststellingen enz. …

Op basis van die afweging zal dan een beslissing worden genomen tot gevangenneming, vrijlating zonder meer of vrijlating onder voorwaarden.

Daarmee is de juridische weg niet ten einde want meestal volgt later nog een rechtszaak.

Voorwaarden controleren

*Merksplas : moord, zwaar gewonde en gijzeling. Het parket bevestigt dat de man gekend is bij het gerecht. Tegen de 44-jarige verdachte loopt op dit moment een gerechtelijk onderzoek. Er is mogelijk sprake van ernstige feiten van intrafamiliaal geweld tegen zijn 43-jarige ex-vriendin, waarvoor het parket op 1 juni de onderzoeksrechter heeft gevorderd en de aanhouding van de man heeft gevraagd.

Met de elementen die op dat moment bekend waren, namelijk de verklaringen en de objectieve vaststellingen, heeft de onderzoeksrechter beslist om aan de man strenge voorwaarden op te leggen. Dat gaat concreet om een psychiatrische begeleiding en een behandeling door een crisis- en kortdurende behandeling team (CKB –team). Die begeleidingen zijn ook aangevat. De man kreeg ook een contact- en straatverbod. (Advocaat na aanhouding verdachte dodelijke gijzeling in Merksplas: “Hij is enorm aangedaan van wat er is gebeurd”)

*Roeselare : De 24-jarige automobilist uit Roeselare die in de nacht van vrijdag op zaterdag in Roeselare onder invloed een 23-jarige fietsster doodreed, is zaterdag door de onderzoeksrechter onder heel strikte voorwaarden vrijgelaten. (advocaat automobilist :“Hij is er helemaal kapot van”…is dat niet het riedeltje dat zich steeds herhaalt bij advocaten ?!!)

Wie en hoe worden de opgelegde voorwaarden gecontroleerd, opgevolgd ? Ik neem aan dat niemand van hen altijd en overal politie achter zijn gat zal hebben. Een rij-, drank- en drugsverbod bijvoorbeeld zal eerder bij toeval worden ontdekt. Hetzelfde met een contact- en straatverbod…

Bemoeizorg

Heeft de onderzoeksrechter (Merksplas) een (beoordelings)fout gemaakt ? Dat is niet uit te maken als je het dossier niet kent. Maar wat ik wel zeker weet is dat de politiek al decennia in gebreke blijft wat de opvolging van opgelegde voorwaarden betreft. Er zijn daartoe géén mensen en géén instrumenten voorhanden !!

Juist daarom moet er in dit land ernstig worden nagedacht over een betere en concretere opvolging van voorwaarden tot voorwaardelijke vrijlating. Op dat vlak kunnen we zeker nog iets leren van wat ze in Nederland bemoeizorg noemen. Multidisciplinaire teams. Zo een team  maakt gebruik van de deskundigheid en faciliteiten van andere relevante instellingen. Te denken valt aan wijkagenten

Ruim 15 jaar geleden was ik aanwezig op een overleg -over de aanpak van veelplegers- in het Nederlandse Eindhoven. Samen met toenmalig Burgemeester Hendrickx, de zonechef Roger Leys en de substituut-procureur.

Daar kregen we voor het eerst te horen wat het begrip bemoeizorg kan inhouden. Zo werd ons verteld dat een veelpleger minstens één keer per week het bezoek krijgt van een wijkagent. Of die in de wijk, op straat, door een agent wordt aangesproken.

De bedoeling hiervan : duidelijk laten merken van ‘hé man, we weten dat jij een veelpleger bent en we houden je goed in het oog’

Met deze werkwijze zal je nooit recidive volledig kunnen uitsluiten maar het biedt wel wat meer garantie ter bescherming van de samenleving !

Waar wachten we nog op om in ons land ook zo tewerk te gaan ?!