In het recente verleden heb ik al meerdere blogs geschreven over de problemen waarmee Turnhout te kampen heeft. Vooral wat betreft armoede en inwoners van vreemde herkomst.

Meermaals ook kreeg ik de reactie van dat zijn typische problemen van een centrumstad. Maar er is wel een  zeer groot verschil vast te stellen in de hoegrootheid van de problemen.

Waar de meeste van mijn blogs focussen op één of enkele indicatoren inzake armoede in de stad, krijg je in deze blog een complete samenvatting van alle relevante cijfers. Een scan -opname van de binnenkant- van de stad als het ware.

Klein en groot

Om te beginnen is Turnhout, met 46.000 inwoners, de kleinste van de 13 Vlaamse centrumsteden. Daarna volgen Roeselare met 63.800 inwoners en Genk met 66.700 inwoners.

De drie grootste zijn Antwerpen met 530.000 inwoners, Gent telt 264.000 inwoners en Brugge, 118.500 inwoners. Samen zijn de 13 centrumsteden goed voor een bevolking van 1.671.323 inwoners, of 25% van de Vlaamse bevolking.

Werkloosheid

De werkloosheidsgraad is met 12,1%  het hoogste in Antwerpen, terwijl Turnhout met 10,3% op de tweede plaats staat, gevolgd door Oostende met 10%.

Als we het aantal werklozen bekijken in functie van de bevolking, vinden we uiteraard Antwerpen opnieuw op de eerste plaats met 5,4%; Turnhout opnieuw als tweede met 4,72%, gevolgd door Gent met 4,4%.

De laagste cijfers vinden we in Brugge (2,57%) Kortrijk (2,8%) en Roeselare (2,96%)

Alle werklozen samengeteld in de 13 centrumsteden = 69.294 werklozen of 40% van het aantal werklozen in Vlaanderen. De  overige 60% werklozen wonen  verspreid over de andere 287 Vlaamse gemeenten/steden

Leefloon

Volgens de meest recente cijfers inzake aantal leefloners per duizend inwoners staat Gent op kop, met 26,63/1000; Oostende = 25,51/1000 en Turnhout = 23,28/1000.

Brugge heeft met 9,38/1000 het laagste aantal leefloners gevolgd door Genk (10,13/1000) en Aalst met 12,61/1000.

Fiscale inkomsten

Met een netto-belastbaar-inkomen per persoon van 18.073 €, scoort Turnhout op de 3^e laagste plaats en laat Genk (17.538 €) en Antwerpen (17.491 €) nog voorgaan.

Met 21.534 € staat Leuven op de eerste plaats, Hasselt op een verdienstelijke 2^e plaats met 21.496 € en neemt Brugge met 21.149 de derde plaats in.

Vergeleken met 2016 -jaar na de vluchtelingencrisis in ons land- noteert Turnhout met slechts 4,5% de kleinste aangroei van het inkomen/persoon. Sint-Niklaas staat met 5,96% op plaats twee en Aalst op de 3^e plaats met een groei van 6,2%. Bij de grootste groeiers vinden we op de eerste plaats -verrassend- Antwerpen met +11,3%; Genk op plaats 2 met +10% en Gent op plaats 3 met +8,2%

Verhoogde tegemoetkoming gezondheidszorgen

Met 21 op 100 inwoners in onze stad, welke recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming gezondheidszorgen -maar ook op het sociaal tarief gas en elektriciteit- steken ondermeer Antwerpen (28,5/100) en Oostende (25/100) Turnhout de loef af.

Bevolkingsaangroei

Wat het aantal inwoners van vreemde herkomst betreft noteert Genk, met 57,3% het hoogste cijfer, gevolgd door Antwerpen met 53,3% en Turnhout met 36,5%.
De laagste cijfers zijn voor rekening van Brugge (16%) Roeselare (19,2%) en Kortrijk (21,5%) Vlaanderen klokt af op iets meer dan 24%.

De bevolkingsaangroei sinds 2011 is met +11,2% het grootst in Turnhout, Sint-Niklaas vult met +10,2% de tweede plaats in, gevolgd door Roeselare met +9,4%

De kleinste groei met +1,4% is voor Brugge, Genk +2,6% en Kortrijk met +2,9%

Al deze cijfers samen, beïnvloeden of bepalen de welvaartsindex. (basis = 100) Deze heeft met 88 het laagste cijfer in Antwerpen, 92 voor Genk en 95 voor Turnhout. Aan de hogere kant vinden we Leuven en Hasselt –Ex aequo– met 113. Dan volgt Aalst met 106 en Mechelen met 105.*

Onderwijs en kansarmoede

In het onderwijs hanteert men de zogenaamde OKI’s, of onderwijs kansarmoede-indicatoren. Deze -4-risicokenmerken zijn de volgende : laagopgeleide moeder; schooltoelage; een andere thuistaal dan het Nederlands en wonen in een buurt met veel schoolse vertraging. Deze OKI’s worden zowel gemeten in het basisonderwijs als in het secundair onderwijs. Met een oki van 1,49 in het basisonderwijs gaan 5 centrumsteden onze stad vooraf met een hogere meting, net als In het secundair onderwijs, waar Turnhout een OKI van 1,58 meet. Brugge met een OKI van 0,77 in het basisonderwijs en 0,79 in het secundair heeft de minste problemen in het onderwijs. Ook Hasselt (0,98-0,99) en Leuven (1,04-1,0) behoren tot de beste leerlingen van de klas. Roeselare en Turnhout noteren, zowel in het B.O als het S.O, de hoogste stijgingen van de OKI’s sinds 2015 ! Wie zich graag nog meer wil verdiepen in het thema onderwijs en (kans)armoede raad ik zeker de lezing van het rapport onderwijs van Turnhout aan. https://provincies.incijfers.be/jive/report/?id=rapport_onderwijs&input_geo=gemeente_46021,

Geboorten in een kansarm gezin.

Met 26% staat Turnhout, na Antwerpen (29,6%) en Oostende (28,9%) op de derde -alweer- podiumplaats. Het kleinste aantal geboorten in een kansarm gezin valt te noteren in Aalst (12,5%) Mechelen (14,1%) en Brugge (15,4%)

Turnhout nader bekeken

Ik kom terug op de grote bevolkingsaangroei (+11,2%) in onze stad. Een groei die uitsluitend te wijten is aan de instroom van mensen van vreemde herkomst. Deze bevolkingsgroep groeide sinds 2011 aan met meer dan 80%, (+7.536 sinds 2011, totaal 2021 = 16.764) terwijl het aantal inwoners van Belgische herkomst in deze periode met 10% verminderde (-2.927 sinds 2011, totaal = 29.308)

De bevolkingsexplosie is mede oorzaak van het oplopen van de wachttijden voor een sociale woning in onze stad. Meer dan 3.000 dagen en een wachtlijst van 2.500 unieke gezinnen !

Inzake OKI’s in het basisonderwijs scoort Turnhout (1,49) een 4e plaats, in de provincie Antwerpen, na…Antwerpen stad; Mechelen en Boom. Wat het secundair betreft : met 1,58 staat Turnhout eveneens op de 4e plaats, eveneens na Antwerpen, Mechelen en Boom.

In het arrondissement Turnhout

Staat Turnhout op een eenzame eerste plaats. En dit zowel in het basisonderwijs, (1,49) waar de andere steden met een centrumfunctie vèr onder de 1 blijven…Herentals = 0,93; Mol = 0,89; Hoogstraten = 0,63 en Geel = 0,65 maar eveneens in het secundair onderwijs (1,58) waar enkel Herentals, met 1,04 net boven de grens van 1 komt piepen. Ik wil er eveneens nog bij bij vermelden dat Turnhout, met maar liefst 33% de sterktste stijging kent -sinds 2015- van de 13 centrumsteden, wat de OKI in het secundair betreft. Voor 30% van de leerlingen in het basisonderwijs is Nederlands NIET de thuistaal en voor ruim 27% in het secundair spreekt men thuis ook géén Nederlands.

Geboorten in kansarm gezin

Met 26%, in 2020 is er een lichte stijging vast te stellen in onze stad. (25,5% in 2019) Slechts15,1% van de kinderen geboren in kansarm gezin, heeft een Belgische moeder; 20,9% een mama uit de EU en 64% een moeder van buiten de EU.

AL Deze cijfers illustreren -ten overvloede- wat ik al meermaals al in mijn blogs heb geschreven : de aangroei van de bevolking met inwoners van vreemde herkomst is tè snel en tè groot om in een kleine centrumstad als Turnhout te kunnen absorberen. Dat merk je dan ook aan de cijfers inzake leefloon, werkloosheid, welvaartsindex, onderwijs (kans)armoede…enz.

Heizijdse Velden en noorden telt 2.853 bewoners, wat een aangroei betekent van +513 sinds 2011. In 2020 waren er 38 geboorten en 45 overlijdens.

De bevolkingsdichtheid is er 1,1 per hectare op 110 per km². Dat is het kleinste aantal per km² voor het grootste gebied van Turnhout, namelijk 31 km². We spreken dan ook terecht over het groene noorden van de stad.

Stedelijk wonen West waar 9.443 mensen wonen (+1.356 sinds 2011) 112 geboorten en 112 sterfgevallen. De bevolkingsdichtheid is er 21,9 per Ha of 2.190 KM²

Stedelijk wonen Oost bevat 10.203 inwoners wat +1.724 is op 10 jaar. 133 geboorten en 72 sterfgevallen. Er wonen 31,4 inwoners per Ha, of 3.140 per km²

Turnhout centrum herbergt het grootste aantal inwoners met 15.054, een aangroei op 10 jaar met 1.487. 215 geboorten en 162 sterfgevallen. De bevolkingsdichtheid is in deze wijk het hoogst met 58,8 per Ha of 5.880 km².

Zuidelijke wijken (Parkwijk en Schorvoort) waar 6.462 mensen wonen of ruim 330 minder dan 10 jaar eerder. 46 geboorten en 42 sterfgevallen. De bevolkingsdichtheid is er 16 per Ha of 1.600 km².

Zevendonk en zuiden telt 1.927 inwoners, meteen ook het kleinste aantal van de Turnhoutse wijken. Ook hier stellen we een vermindering vast van -105 mensen. 9 geboorten en 15 sterfgevallen. De bevolkingsdischtheid is er, met 1,2 Ha of 120 per km², vergelijkbaar met Heizijde en het noorden.

Met 811 inwoners km² Turnhout staat Turnhout op de 3^e plaats voorafgegaan door Hasselt (772) en Genk met 762. Maar zoals uit het overzicht per wijk blijkt woont het grootste aantal inwoners op het kleinste stukje Turnhout, stad die een totale oppervlakte heeft van 56,7 km².

Tot slot nog even de cijfers van drie -zogenaamde- statistische sectoren in onze stad. Zo blijkt dat Lu(oe)chtenberg maar liefst 86,5 inwoners heeft per ha, of 8650 per km². Den Bremt telt 78,7 inwoners per ha of 7870 per km² en de sector Gildenstraat 69,1 per Ha of 6910 per km². In deze sectoren leeft men echt wel op mekaars lip !

Welke straten tot welke wijk behoren kan je vinden op deze pagina van de website van de stad Turnhout.https://www.turnhout.be/conformiteitsattest-2

Moraal van dit verhaal

Als kleinste centrumstad staat Turnhout ALTIJD in de top drie van centrumsteden met de grootste problemen. Zoals bijvoorbeeld wat het leefloon betreft. Ondanks enkele dure programma’s van begeleiding naar de arbeidsmarkt neemt het aantal gerechtigden maar zeer langzaam af.

Zo waren er in 2018, 25,06/1000 inwoners gerechtigd op leefloon. In 2019 was dat 24,4/1000 en in 2020, 23,17/1000.  Een jaar later, in 2021 is er opnieuw een stijging tot 23,28/1000… In absolute aantallen waren in 2018, -1.108- inwoners leefloongerechtigd waar dat in 2021, – 1.072- personen zijn, of -36 dus

Ofwel helpen al die begeleidingsprogramma’s voor géén zier, ofwel blijft de instroom van inwoners van vreemde herkomst -vluchtelingen en gezinsherenigers- nog steeds sterk aangroeien en is het dweilen met de kraan open. Ofwel is het een combinatie van beide aspecten !

Wanneer ik in 2014 al een blog schreef Turnhout importeert armoede, stel ik vandaag vast dat daar nog niets wezenlijk aan veranderde of verbeterde. https://wolput.com/2014/11/10/turnhout-de-cijfers-achter-de-cijfers/

En zolang iedereen zich in ons land mag vestigen waar hij of zij dat wil, kan of zal er ook de volgende jaren niet veel verbeteren aan de Turnhoutse problematieken !

Reken daarbij ook nog eens de toenemende onzekerheden inzake energieprijzen en stijgende prijzen van de winkelwaar -mede als gevolg van de oorlog in Oekraïne- waardoor de armoede in onze stad niet zal afnemen…integendeel.

Ik had u graag een positievere, een blijde boodschap willen meegeven… maar de cijfers laten niet(s) aan duidelijkheid te over…helaas ! En mezelf en/of mijn lezers bedriegen met luchtkastelen…dat ligt helemaal NIET in mijn aard

Bronnen : provincies in cijfers-cijfers 2020 en 2021; Arvastat maart 2022, lokale integratiescan