Na de 2^e WO, had Turnhout onafgebroken een burgemeester uit de Katholieke zuil. Daar kwam pas verandering is met de verkiezingen van 2012, toen NVA de burgemeester leverde met Erwin Brentjens en na 10 maanden Eric Vos van TIM overnam.

In 1976 behaalde de CVP met 48,2% en 17/33 zetels de absolute meerderheid. De SP(a) behaalde 9 zetels met 24,89% en Agalev (groen) hield het met 7,78% op 2 zetels. Een nieuwe partij, CNT genaamd behaalde uit het niets 5 zetels met 16,43%. (CNT, Centrumvorming Nieuw Turnhout; was een coalitie van de PVV, middenstand en vrije beroepen)

Vanaf de verkiezingen in 1982 bleef CVP met dan nog 13 zetels (35,78%) wel aan de macht maar moesten wel een coalitie vormen met PVV (nu open VLD) die 5 zetels behaalden met 14,35%. Agalev behaalde in 1982 met bijna 14% (13,97) 4 zetels.

De coalitie CVP (nu CD&V) en PVV/Open VLD, bleef in Turnhout de lakens uitdelen tot de verkiezingen van 2006. Bij deze verkiezingen behaalde CD&V 12 zetels (30,84%) en moesten ze een coalitie aangaan met de SP.a die met 16,71%, 6 zetels behaalde.

De legislatuur 2007-2012 was toch wel een erg bijzondere. Zo kondigde  Marcel Hendrickx (sinds 1995 burgemeester), in 2008 aan, dat Francis Stijnen op 1 september de sjerp van Burgemeester zou overnemen.

CD&V moest dan ook een nieuwe schepen aanduiden. Eerder was daarover een akkoord binnen de partij, dat dit een schepen uit de middengroepen zou zijn. Als toenmalig ACW voorzitter en ondervoorzitter van CD&V wilde ik dit gentlemen’s agreement naleven. Wat me niet door iedereen in dank werd afgenomen…https://www.gva.be/cnt/aid699780

In 2009 ontstond er heel wat turbulentie binnen de meerderheid van CD&V-SP.a vermits bij een geheime stemming 3 tegenstemmen vanuit die meerderheid werden genoteerd. Alhoewel het een geheime stemming was, wezen alle vingers in de richting van drie jonge CD&V verkozenen van ACW strekking. Voor mij was dat aanleiding om na amper 2 jaar ontslag te nemen als voorzitter van het ACW, wat me te veel op een wespennest begon te lijken. https://nnieuws.be/artikel/het-rommelt-bij-stedelijk-acw-turnhout  

Geldingsdrang nekt CD&V en coalitie

In maart 2011, bij de stemming over het mobiliteitsplan spatte de coalitie helemaal uit mekaar. Drie verkozenen (van ACW strekking) onthielden zich bij die -niet geheime- stemming. Uit wat achteraf allemaal in de pers verscheen, bleek overduidelijk dat dit alles te maken had met de geldingsdrang van één man. https://www.gva.be/cnt/aid1025034

Dimitri Gevers eiste niet enkel dat CD&V op zoek ging naar een bijkomende coalitiepartner om opnieuw tot een meerderheid te komen. Hij gaf bovendien zijn bevoegdheid mobiliteit af onder het motto : potje breken = potje betalen. Burgemeester Stijnen moest deze bevoegdheid er dan maar noodgedwongen bijnemen. https://www.nieuwsblad.be/cnt/in37nbno

Om groen er  te kunnen bijhalen en een schepenmandaat te geven aan Astrid Wittebolle, diende CD&V eerst een overeenkomst te maken met schepen Karel De Busser omdat die spontaan ontslag zou nemen.

En dan komen we in 2012 terecht. En opnieuw speelt de geldingsdrang van één persoon -Eric Vos- de CD&V parten. Het CD&V bestuur had immers beslist dat Francis Stijnen, als uittredend burgemeester, lijsttrekker zou zijn. Zeer tegen de zin van Eric Vos, alhoewel duidelijk was gestipuleerd dat Eric burgemeester zou worden, indien hij meer stemmen zou halen dan Stijnen.

Gevolg daarvan was dat Vos besliste met een eigen partij op te komen. Zo werd onder de naam TIM verzameling geblazen door enkele ontevreden CD&V’ers van ACW strekking, enkele socialisten waaronder (toen nog) schepen Gevers, aangevuld met een amalgaan van mensen die men her en der rekruteerde.

CD&V trok dus zwaar gehavend naar de verkiezingen van oktober 2012. Enerzijds omdat ze groen er hadden moeten bijhalen die nu een open doekje kregen en van 3 naar 4 zetels klommen, anderzijds omwille van de splijtzwam Vos. Ondertussen maakte toenmalig ACW Voorzitter Marc Boogers ook nog de overstap naar groen. Door al deze bokkesprongen werd een linkse coalitie in onze stad meer dan waarschijnlijk.

Groen valt -eventjes- uit de boot

Maar daar was eerst een overgangsperiode van 10 maanden voor nodig met een bestuur van NVA (11) CD&V (6) en SP.a (4). Groen, die in 2011 de meerderheid hadden gedepanneerd vielen dus uit de boot. Maar niet voor lang.

Nadat de NVA zichzelf zwaar in de voet had geschoten, waardoor de stad onbestuurbaar werd, kwam die linkse coalitie met  groen (4)CD&V met 6 zetels, Tim met 6 zetels en SP.a met  4 zetels.

Zes jaar later, in 2018 bleek de eens zo machtige CVP/CD&V -17 zetels in 1976 met bijna 50% van de stemmen, geërodeerd tot een schamele 12% en slechts 4 zetels. Een van de belangrijke redenen van dit schamele resultaat had zeker en in belangrijke mate te maken met de voornoemde geldingsdrang van Toon Otten en Eric Vos

Quo vadis politiek Turnhout in 2024 ? Dat en nog veel meer markante cijfers volgen eerstdaags in een tweede deel.

© Dré Wolput  7 oktober 2021.