Het debat over euthanasie bij mensen met dementie is niet nieuw maar staat wel opnieuw bovenaan de politieke agenda.
Als ervaringsdeskundige, wat inzake deze materie toch wel een erg akelig begrip is, zou ik vooral onze politici willen wijzen op de gewetensproblematiek die ook kan/zal spelen wanneer je euthanasie moet toepassen op een dementerende persoon.
Ik kan het mij alvast NIET voorstellen dat ik dat zou kunnen doen.
Het voorbije weekend stuurde ik mijn getuigenis ook door aan Kempense parlementairen en kreeg toch wel enkele hartverwarmende reacties. Uiteraard moet elke parlementariër zelf in eer en geweten oordelen.
Het is nu meer dan 13 jaar geleden zijn dat mijn echtgenote is gestorven aan de ziekte A.L.S. De dag en het uur waarop hadden wij zelf gekozen. Er werd bij haar euthanasie toegepast. De wil dat dit zou gebeuren had zij kort na de diagnose, twee jaar eerder, ook uitdrukkelijk gevat in een wilsbeschikking.
Maar, A.L.S. is een steeds voortschrijdende verlammingsziekte. Toen het eenmaal zo ver was, dat Jeeke haar wilsbeschikking –euthanasie- wou laten uitvoeren, was zij evenwel ‘fysiek’ niet meer bij machte om de procedure in werking te stellen. Zij kon al een hele tijd niet meer praten en het intikken op een ‘mini PC’ kon nog maar zeer moeizaam. Zo moeizaam zelfs dat ik of een andere persoon daarbij haar hand diende te ‘richten’.
Concreet betekende dit, dat ikzelf –op haar aangeven, want haar geest is tot op haar allerlaatste levensmoment, 100% lucide gebleven- de nodige stappen moest zetten.
Afspraken maken met de huisarts die de euthanasie zou uitvoeren. Zelf de medicatie daartoe gaan halen bij de apotheker. Een neutrale -ons onbekende- arts ontvangen en hem helpen bij de ondervraging van mijn vrouw die nog enkel met een minieme hoofdbeweging kon antwoorden…
Wij hadden met mekaar, vooraf de wil en de uitvoering tot euthanasie zeer goed doorgesproken. Bovendien was de wilsbeschikking daartoe al bij het vaststellen van haar ziekte -A.L.S.- opgemaakt. Zelf had ze altijd duidelijk gesteld naar haar gezin en haar broers en zussen toe, dat de euthanasie moest worden toegepast zodra, zoals ze dat zelf uitdrukte, alle geneugtes van het leven verdwenen waren.
Toen ze enkele weken voordien een maagsonde moest laten plaatsen om haar voeding te kunnen geven, was dat het signaal voor haar, en van haar voor ons, dat het nu wel mocht ophouden.
Ondanks dit alles ben ik na haar sterven, herhaaldelijk en badend in het zweet wakker geworden. Met telkens opnieuw de vraag : heb ik wel juist gehandeld ??. Uren was ik dan serieus van slag. Telkens weer moest ik mezelf overtuigen dat dit wel degelijk haar wens was geweest. Dat zij wel degelijk van mij verwachtte dat ik ervoor zou zorgen dat haar wens , kon worden uitgevoerd.
Het is maar omwille van het gegeven dat we met mekaar een sterke en liefdevolle band hadden en bovendien ook de zorg die zij nodig had, met de nodige liefde voor mekaar hebben kunnen/willen geven; maar nog belangrijker : omdat zij, ondanks haar bijna totale fysieke aftakeling tot op de allerlaatste seconde van haar leven, helder van geest is gebleven, dat ik uiteindelijk niet in een gewetensconflict terecht gekomen ben.
Vanuit deze persoonlijke ervaring heb ik het gevoel dat euthanasie zonder het bestaan van deze, wat ik ‘omkaderende voorwaarden’ noem, bij vele mensen wel kan leiden tot een gewetensconflict. Bij de politieke discussie vandaag over het uitbreiden van euthanasie tot dementerende personen, nodig ik de politici uit dit ernstig mee in overweging te nemen.
Dré Wolput
Turnhout
26/11/2019
Dré Wolput 
Dre, als het zo ver komt is het normaal dat je de wens van de patient respecteerde
LikeLike
Inderdaad, maar dat neemt niet weg dat dit er nadien wel erg zwaar heeft ‘ingehakt’, mentaal en emotioneel. Gelukkig heb ik enkele jaren later mijn huidige partner, Rita, leren kennen. Ook een weduwe, waardoor het voor ons nooit een probleem is geweest om over deze ervaringen en onzekerheden te praten, veel te praten zelfs. 🙂
LikeLike