Het mag dan al een platitude zijn, te stellen dat armoede een draak is met vele koppen. Maar toch doe ik dat. Al te vaak gaat men ervan uit dat armoede enkel een probleem is van te weinig geld. Maar het is meer, veel meer dan dat.
Het best kan je deze veelkoppigheid aantonen met volgende kringloop
Lokaal armoede aanpakken
De belangrijkste factor inzake de lokale aanpak van armoede, is ongetwijfeld de omvorming van de C.O.O’s naar OCMW geweest, met de wet van 8 juli 1976. Om het in twee kernwoorden te zeggen betekende dit de overgang van een gunst naar en recht.
Hulp van het OCMW werd een recht voor iedere burger in het perspectief van een leven in menselijke waardigheid. Elke burger van een gemeente kan zich beroepen op steun van het OCMW;
Einde jaren 80 stelde Vlaanderen gelden ter beschikking om kansarmoede te bestrijden. Dit via de zogenaamde VFIK-middelen. Later werd dat het sociaal impulsfonds (SIF) om nog later deze middelen te integreren in he gemeentefonds. Als vakbondsman was ik vrij nauw betrokken bij de stuurgroep die -binnen OCMW Turnhout- werd opgericht om voorstellen uit te werken voor een goede besteding van deze middelen.
Samen met kansarmen
Via ATD-vierde wereld werden ook de mensen die in kansarmoede leven in Turnhout betrokken. Vooral dan als klankbord om projectvoorstellen te toetsen. Zij noemden zich toen mensen met een hart. Later werd één en ander ondergebracht onder de noemer ’t Antwoord (gevestigd in de Otterstraat) Ook met deze groep heb ik intens vergaderd als medestander met mensen in armoede.
Er werden ook een aantal middelen ontwikkeld om OCMW’s in staat te stellen met mensen in kansarmoede een weg uit te stippelen. Zo ontstond de budgetbegeleiding, bedoeld om mensen die niet zo goed met hun beschikbare gelden overweg konden, daarin via een persoonlijke begeleiding bij te staan. Ook de schuldbemiddeling dateert van die periode.
Armoede steeds zichtbaarder
Vandaag de dag uiten de problemen van kansarmoede, vooral dan de financiële kant, zich vooral in energiearmoede, kosten gezondheidszorg en te dure en zeker niet altijd kwaliteitsvolle huisvesting. Langdurige werkloosheid, vooral bij laaggeschoolden net als een sterk stijgend aantal mensen in leefloon zijn eveneens hedendaagse armoedeindicatoren.
Ik doe een oproep aan de nieuw te vormen Vlaamse en federale regering om deze kansarmoede rijkelijk en ten gronde aan te pakken de volgende jaren.
Daarbij wil ik toch ook een uitspraak citeren, die ik meermaals hoorde bij mensen met een hart, : er gaat veel geld voor de kansarmen naar sociaal assistenten allerlei, maar er komt heel weinig bij de kansarmen zelf terecht. De huursibsidie die De Ark rechtstreeks toekent aan kansarme huurders is een goed voorbeeld van hoe het anders kan.
Cijfers
Tot slot geef ik ook enkele cijfers mee, die ik opzocht bij het Steunpunt tot bestrijding van armoede en sociale uitsluiting.
*in 2016 registreerde de Nationale Bank, 370.701 personen met wanbetalingen bij consumentenkredieten en hypothecaire kredieten. Een toename van 1,7% tegenover 2015 en het komt overeen met 3,8% van de meerderjarige bevolking. In totaal betreft het 555.936 achterstallige contracten
*volgens de EU-SILC cijfers van 2017 is het armoederisicopercentage (wat betekent dat je minder dan 60% hebt van het mediaan netto inkomen) 27,2% bij personen met een lage opleiding en 6,4% bij personenen met een hoge opleiding.
*Diezelfde EU-SILC cijfers geven volgend armoederisicopercentage weer volgens herkomst (bevolking + 18 jaar) -geboren in België = 11,5% -geboren in EU behalve België = 19,4% -geboren buiten de EU = 46,3%
Armoede in Turnhout
*eerder publiceerde ik ook al eens de cijfers van het aantal geboorten in kansarme gezinnen in Turnhout. In 2017 zijn er 27,3% geboorten in kansarme gezinnen en hebben maar 22,1% daarvan een Belgische moeder.
Verder manifesteert de armoede in Turnhout zich ook in veel langdurig en laaggeschoolde werklozen (waarvan de meerderheid van vreemde origine) En verder ook in het groot aantal leefloners, vooral erkende vluchtelingen waarvan er in Turnhout 12/1000 inwoners verblijven
Dré Wolput 