Er is deze kerstvakantie geen dag voorbij gegaan of de media hadden het wel over Theo Francken. Ofwel was dat omdat Franstalige filmmakers zich aansloten bij het rijtje van gesubsidieerde linkse culturo’s die het ontslag van Francken eisen. Ofwel omdat Theo Francken in heel wat polls verkozen werd als man/politicus van het jaar.
En telkens gaf hij de anderen in het lijstje, met veel voorsprong, het nakijken. Maar daar wil ik het eigenlijk niet over hebben. Ik wil nader ingaan op de –te verwachten– noodkreet van Bob Pleysier, ex-directeur van Fedasiel. Hij vraagt zich af of de jonge Afghaanse vluchtelingen, ongeletterde herdersjongens noemt hij ze, ooit wel ingeburgerd zullen geraken.
Als ik schrijf te verwachten noodkreet, dan gaat dat zeker op voor deze man, met goede bedoelingen wellicht. Als gewezen directeur van fedasiel weet hij als geen ander dat het heel moeilijk is en wederzijds inspanningen vergt om iemand die analfabeet (ongeletterd) is in zijn eigen taal, zomaar Nederlands te leren.
Enkele decennia geleden al, werd ik voorzitter van het centrum basiseducatie in Turnhout. Toen reeds stond dit knelpunt van Nederlands leren aan anderstalige nieuwkomers, ongeletterden in hun eigen taal, met stip geagendeerd. Toendertijd werd aangenomen dat er een alfabetiseringstraject in hun eigen taal aan de lessen Nederlands zou moeten kunnen voorafgaan.
In die tijd ging het ook nog over beheersbare aantallen van ongeletterde nieuwkomers. Later kwamen er steeds meer nieuwkomers en de OKAN-klassen welke zich speciaal naar die nieuwkomers richten (OKAN : onderwijskansen voor anderstalige nieuwkomers) En voor de ongeletterde nieuwelingen is er zelfs de mogelijkheid om een extra onthaaljaar in te lassen.
Maar, aldus Pleysier, de overstap van helemaal niks of nooit te hebben geleerd naar de Vlaamse schoolbanken is (te) gigantisch groot. Ze worden verplicht Nederlands te leren, acht uur per dag op de schoolbanken,terwijl ze zelfs in hun eigen taal nauwelijks scholing hebben gekregen. Zelfs na twee jaar in ons land spreken ze nauwelijks Nederlands.
Pleysier denkt dat het beter zou zijn hen een combinatie van leren en werken te laten doen, in plaats van hen alleen maar naar school te laten gaan.
Tja, mensen die zelfs na twee jaar nog nauwelijks Nederlands spreken, lopen volgens mij ook op de werkvloer helemaal verloren. Misschien is het beter en praktischer om aan te dringen dat deze jongeren de hen geboden leerkansen ook daadwerkelijk en met de nodige inspanningen, te baat zouden nemen
Te verwachten, dat wij voor elke -al dan niet minderjarige- nieuwkomer een multi-disciplinair-team hebben klaarstaan om een aangepast en individueel inburgeringstraject aan te bieden…lijkt me echt wel niet realistisch?!
Ook nog deze kanttekening : Afghanistan met amper 28,1% geletterden vult samen met Zuid Soedan, slechts 27% geletterden, de twee laatste plaatsen in op een lijst van 215 landen. Met andere woorden, ook voor de volwassenen die uit Afghanistan hier toe komen zijn er 7 op tien die niet kunnen lezen/schrijven in hun eigen taal.
Dré Wolput 