Op 19 december 2018 stelden de nieuwe coalitiepartners NVA, CD&V, SP.a (nu : Vooruit) en Groen hun bestuursakkoord voor de periode 2019-2024 voor aan de pers en de Turnhoutenaren.

Hiermee legde het  college van burgemeester en schepenen  zijn strategische prioriteiten vast  rond vier centrale thema’s: Armoede, Verbondenheid, Veiligheid en Mobiliteit.

Het gehele document is een vrij lijvig boekwerk van ruim 80 blz. Maar ik wil me in deze blog beperken tot het thema mobiliteit en veiligheid. https://www.turnhout.be/bestuursakkoord-2019-2024

Wat niet te voorzien was

Vooraleer tot een evaluatie over te gaan wat de stand van zaken betreft toch zeker vermelden, dat bij het aantreden van de nieuwe coalitie op 1/1/2019, niemand kon voorzien dat stad, land en de wereld, een dik jaar later zouden worden getroffen door een ongeziene gezondheidscrisis, ten gevolge van Corona. Deze crisis met opeenvolgende lockdown periodes, legde het openbare leven, meerdere maanden, zo goed als lam.

En terwijl dat nog niet helemaal verwerkt was, breekt op 24 februari 2022 de oorlog uit tussen Oekraïne en Rusland.

Dat bracht dan weer een ongeziene energiecrisis en op hol geslagen inflatie mee, waarvan de gevolgen tot op vandaag nog steeds doorwerken.

Als klap op de vuurpijl -letterlijk- werd onze stad op 31 december 2021 geconfronteerd met een zware ontploffing, waarbij het menselijk leed, met 4 overlijdens immens groot was. Het gebouw zelf was enkel nog geschikt voor een volledige sloop ervan. Stad en sociale woonmaatschappij moesten dringend op zoek naar andere huisvesting voor al deze mensen.

Mobiliteit

U zal bij het nalezen van het bestuursakkoord meteen opmerken dat er géén enkele straat in het centrum van Turnhout is vernoemd die opnieuw zal worden aangelegd of grondig zal worden vernieuwd. Dat kwam pas later aan bod in de opeenvolgende prioriteitenlijstjes van de bevoegde schepen. Anderzijds is het bestuursakkoord wèl erg concreet, als het gaat over de verantwoordelijkheid van anderen gaat, zoals De Lijn, NMBS en AWV (agentschap wegen en verkeer) Dat vertaalt zich ondermeer in

(BA)We voeren actief het gesprek met NMBS en Infrabel in functie van stipte en comfortabele treinen, een klantvriendelijk station en een uitbreiding van de treinverbindingen. We ijveren voor een geïntegreerde stationsomgeving met het project SLIM door een ondertunneling voor voetgangers en fietsers te voorzien onder het spoor.

En ook in  De ondertunneling van de kruispunten aan het stadspark (de Zuidelijke ring) willen we deze legislatuur realiseren. Samen met de Vlaamse Overheid realiseren we de heraanleg van de Steenweg op Gierle in de eerste helft van deze legislatuur. Fietsbruggen of fietstunnels moeten gerealiseerd worden tussen de kruispunten voor het autoverkeer, ter hoogte van de Gierledreef (daar zijn wel lichten geplaatst) en ter hoogte van Bentel en ook tussen de Oude Dijk en de Kwakkelstraat. We voeren hierover actief het gesprek met de Vlaamse Overheid.

Hoe concreet is dat vandaag ?

Over de ondertunneling van de ring aan het Stadspark…hebben we al maanden niets meer vernomen. Nochtans schreef De Standaard al op 15 april 2010 : https://www.standaard.be/cnt/o62os9jn en van al die andere fietsbruggen of fietstunnels…is in de verste verte géén sprake.

Tunnel aan Stadspark klaar tegen 2012

Wellicht is men nog volop aan het studeren. Nochtans werd in functie hiervan einde oktober 2019, de piste van het doortrekken van de ring (Noorden) met ondertunneling, door de stad Turnhout verlaten. En dit vanuit de redenering : De ruim 60 miljoen euro die daarvoor nodig zou zijn, kan beter gebruikt worden voor een ondertunneling ter hoogte van het Stadspark…  https://www.hln.be/turnhout/stad-verlaat-piste-van-ronde-ring-geen-tunnel-wel-nieuwe-weg~a5b9f0dc/

En wat de heraanleg van de Steenweg Op Gierle betreft  die zou moeten gerealiseerd geweest zijn einde 2021, is de stand van zaken vandaag als volgt, AWV : De eerste plannen zijn klaar en werden in de zomer van 2019 voorgelegd aan de bewoners en ondernemers van de Steenweg op Gierle en de straten in de omgeving. De werken zelf zijn pas voorzien om ten vroegste –te begrijpen als 'het zal wellicht enkele jaren later zijn'- in 2025 te starten. De timing hiervan is afhankelijk van een aantal grondverwervingen die vanaf begin 2023 op de planning staan. 

Terug naar de stad zelf…

(BA) De meest kwetsbare weggebruikers moeten de norm zijn: kinderen, senioren en personen met een beperking. Hiervoor is investeren in een toegankelijk en kwalitatief openbaar domein belangrijk. Duurzame verplaatsingen stimuleren we: te voet, met de fiets of het openbaar vervoer (liefst elektrisch). We creëren zo een verkeersleefbare en bereikbare centrumstad voor iedereen die in de stad woont of er op bezoek komt.

EEN VERKEERSLUWE MAAR BEREIKBARE STAD

(BA) Onze ambitie: Iedereen moet zich verplaatsen: in de stad, naar de stad of buiten de stad voor het werk of school, voor sociaal contact, voor zorg of voor vrije tijd. Als stadsbestuur spelen we hierbij een grote rol in het tot stand brengen van veilige, vlotte, duurzame en gerichte verplaatsingsmogelijkheden van voetgangers, fietsers, openbaar vervoer, personenwagens en goederenvervoer.

(BA) We voeren verder een zone 30 in binnen de ring en buiten de ring in de buurten en de wijken. Uitzondering zijn de grote invalswegen (50km/h) binnen en buiten de ring en de straten 70 km/h. We maken dit snelheidsregime voor iedere weggebruiker leesbaar. Sensibilisering, duidelijke signalisatie en wederkerende handhaving zijn hierbij onontbeerlijk. 

Wat zeker, tot op vandaag zowat helemaal ontbreekt van deze uitgesproken ambitie, is de wederkerende handhaving !!

(BA)de toegankelijkheid van het kind, de senior en de persoon met een beperking als norm. Een verkeerssituatie is pas voldoende veilig als zij er zich zelfstandig en zonder problemen in kunnen begeven. We maken daarbij in het stadshart meer plaats vrij voor een kwalitatieve infrastructuur voor de zwakke weggebruikers. Aansluitend zorgen we voor voldoende banken, speel- en rustpunten en veilige verbindingen voor zwakke weggebruikers in en tussen wijken.

Resultaat vandaag

Turnhoutse senioren leggen wensen voor aan lokale politiek: “Voetpaden liggen er erbarmelijk bij” https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230828_96963118

Turnhout heeft de ambitie fietsstad te zijn. investeren in kwalitatieve fietspaden, (Waar dan ?)

Resultaat vandaag

met amper 52,9/100  staat Turnhout op de voorlaatste plaats van de 13 Vlaamse centrumsteden inzake fietstevredenheid/fietscomfort. Daarmee laten ze dus enkel Aalst achter zich die maar 51,4/100 scoren.

En dat voor een schepen van mobiliteit die een notoir lid is van de fietsersbond, die in Turnhout heel wat straten doorknipte voor het verkeer en de ene na de andere fietsstraat lanceerde…

VEILIG ZIJN, VEILIG VOELEN

BA Onze ambitie: Het onveiligheidsgevoel dat thans heerst bij een grote groep van de Turnhoutse burgers mag niet genegeerd worden. Of dit gevoel van die individuele burger wel of niet gegrond is, mag geen verschil maken. Iedereen moet zich veilig kunnen voelen, wat de oorzaak daar ook van is. Bovendien mag dit onveiligheidsgevoel niet afgedaan worden als een “perceptie” die per definitie onjuist zou zijn. “Perceptie” betekent immers “waarneming” en het “gevoel” van onveiligheid bij een groot deel van onze burgers is dan ook hun beleving van de veiligheid in onze stad. Hoe iemand iets beleeft, is een persoonlijk aanvoelen en kan dus nooit “onjuist” zijn. Als beleidsmakers moeten wij erop toezien dat elke Turnhoutse burger het vertrouwen kan terugvinden in de veiligheidsdiensten. Enkel op die manier kunnen alle oorzaken van het onveiligheidsgevoel (h)erkend en aangepakt worden. In de wijkwerking en in scholen verwachten we veel van preventie, onder meer door sensibilisering en door het inzetten van de wijkagentproblemen en klachten van over

Resultaat vandaag

wie de sociale media volgt kan niet anders dan opmerken dat het onveiligheidsgevoel in onze stad  niet minder is geworden. Dat gevoel is sterk aangewakkerd door de beslissing van het stadsbestuur om ’s avonds en ‘s nachts de openbare verlichting te doven vanaf 5 december 2022. Dit was zeker niet de grote energiebesparing maar anderzijds wel een beslissing die heel de tijd ter discussie heeft gestaan omwille van …het groeiende onveiligheidsgevoel. Ik hou het alvast op een verkeerde inschatting !

Sinds enkele maanden doet de politie wel regelmatige controles op gekende overlastplaatsen in Turnhout en de ruimere politiezone. Dat is dan weer wel een goede zaak.

Maar tegelijk moet ik ook vaststellen dat van handhaving in het verkeer, laat staan van wederkerende handhaving, zoals de snelheid in zone 30, fietsers en steppers op de stoepen, in de verboden rijrichting, het niet respecteren van voorrang van rechts enzovoort…veel te weinig sprake is. Ook dat heeft een negatieve invloed op het veiligheidsgevoel.

Ik wil ook nog meegeven dat het beleid veel korter op de bal moet spelen als er zich problemen stellen van overlast.

Neem nu de problemen die zich stellen in Niefhout. Reeds op 11 juli 2023  trok schepen Verheyen aan de alarmbel in de pers in verband met de huisvesting van arbeidsmigranten in het Pioniersgebouw…maar pas begin oktober volgen er gesprekken met de verantwoordelijken om deze overlast een halt toe te roepen.

Het is niet goed dat men een probleem van die omvang gedurende 3 maanden laat woekeren vooraleer dit ook aan te pakken. De hele site -met de nog te bouwen en te verkopen appartementen- is tengevolge hiervan bezoedeld.

Een wonderjaar ?

Maar inzake mobiliteit en wegen zou 2024 ook wel eens een wonderjaar kunnen worden.  Zo staat te lezen in GVA van 25 september ll, bij monde van schepen Boogers :

Centrumstad Turnhout gaat van 6 op 10 naar een povere 5. (Op de vraag of fietspaden goed onderhouden worden, scoort de stad een buis van slechts 2,3 op 5.)

Boogers : Een terecht aandachtspunt, zeker als het gaat over hobbels, putten en kasseien, (dat heeft hij dan blijkbaar toch gelezen in mijn talrijke blogs) zegt schepen van Mobiliteit Marc Boogers (Groen). “In 2024 is hiervoor de heraanleg van een aantal kasseiwegen gepland: de Otterstraat, Veldstraat, Beekstraat en het kasseigedeelte van de Kongostraat. In 2025 komt de Lodewijk de Koninckstraat aan de beurt. We blijven inzetten op tijdelijke herstellingen waar nodig. Het meldingsformulier op de website van Turnhout is hiervoor een uitstekend middel dat iedereen kan gebruiken.”  

Dat de schepen hierbij het door hemzelf opgestelde prioriteitenlijstje -12/12/2019 in GVA-schijnt vergeten te zijn is tegelijk schrijnend en tekenend voor zijn gebrekkige beleid. Nochtans bleek uit het artikel, dat de lijst lang was maar dat de schepen ook een groot budget van 50 miljoen € ter beschikking kreeg !!

Wat vertelde schepen Boogers allemaal aan GVA ?

Begin 2019 heeft een ambtenaar alle straten bezocht en een lijst opgesteld. De dringendste ingrepen staan bovenaan. Daar vind ik onder andere het Beggaplein.

Volgende jaren

De lijst van straten die de volgende jaren worden aangepakt, omvat onder andere de Tijl- en Nele- en Boomgaardstraat, Bareelstraat, Mesesstraat, Maasstraat, Nonnenstraat, Kruishuisstraat, Koning Albertstraat, Steenbakkerslaan, een herinrichting van de schoolomgeving in de Oude Beersebaan, fietspaden op de Steenweg op Zondereigen, de Slagmolenstraat en Steenweg op Zevendonk, met speciale aandacht voor een veilige oversteek naar de voetbalterreinen, de Steensweg op Oosthoven binnen de ring, Oude Dijk en Broekzijde en de Gasthuisstraat, die een facelift krijgt. Eerder raakte al bekend dat het eerste deel van de Otterstraat en van de Warandestraat, het kruispunt van de Steenweg op Tielen met de Everdongenlaan en het kruispunt bij de Watertoren veiliger worden gemaakt. “In de Gasthuisstraat en de Warandestraat bekijken we ook of we fietsen in twee richtingen op een veilige manier kunnen organiseren.”

Resultaat vandaag

ik haal er even fietspaden op de Steenweg op Zondereigen tussenuit. Stand van zaken is daar : volgens AWV is dit is nog in studie. Het openbaar onderzoek voor de noodzakelijke grondverwervingen ging pas van start op 1 juni 2023.

En wat de facelift van de Gasthuisstraat betreft, die is duidelijk erg beperkt gebleven tot het twee jaar na mekaar dezelfde 50 m² klinkers aan het kruispunt met de Korte Gasthuisstraat te herleggen…

Turnhout rekent er tenslotte op dat het Vlaams Agentschap voor Wegen en Verkeer de ring nabij het Stadspark ondertunnelt. “Voor de bovenbouw zet de stad 3,5 miljoen euro opzij.” https://www.gva.be/cnt/dmf20191211_04762007

Ruim een jaar later, -23/1/2021- vertelt schepen Boogers alweer een ander verhaal aan het Nieuwsblad.

Vorig jaar is de stad aan een grondig onderzoek onderworpen en dat heeft nu een prioriteitenlijst opgeleverd. “Die lijst bevat de straten die we deze legislatuur nog hopen aan te pakken”, zegt schepen van Wegenbeheer Marc Boogers (Groen). “Dat is onze ambitie en als er niets tussenkomt, lukt ons dat ook.”  Dit jaar (2021) wordt een planperiode voor het studiewerk. Vanaf 2022 moet met de uitvoering worden gestart. Bovenaan de lijst staat het westelijke gedeelte van de Apostoliekenstraat. Met stip op nummer twee het Beggaplein, waar – zo omschrijft gemeenteraadslid Bart Voordeckers (Open Vld) het – amper nog wegdek tussen de gaten is te vinden. “Voor de heraanleg van het Beggaplein bespreken we met de buurt hoe we wat meer beleving aan het plein kunnen geven”, zegt Boogers. “Maar dat geldt ook voor de andere straten die we aanpakken. Mogelijk richten we de straten in als woonerf, maar dat staat nog niet vast.

Na het Beggaplein wordt de oostzijde van de Apostoliekenstraat aangepakt, waar de smalle en scheve stoepen de bewoners al lang ergeren. De lijst wordt afgesloten met drie straten waar nu nog kasseien liggen. Dat zijn de Veld-, de Beek- en de Lodewijk de Koninckstraat. “Die staan wat verder op de lijst. Omdat we de kasseien willen vervangen, moeten we hiervoor ook een omgevingsvergunning aanvragen.

Als alles volgens plan verloopt, worden vanaf 2022 twee straten per jaar van gevel tot gevel aangepakt. Dit jaar wordt al gewerkt in straten waar ook rioleringswerken of de vernieuwing van nutsleidingen zijn gepland. Dat zijn de Heizijde, de Steenbakkerslaan, de Driezenstraat en de Hofpoort, de professor De Vochtstraat, een stukje van de Steenweg op Mol en een deel van de Oranjemolenstraat. In 2022 komen in dat programma ook de Tijl- en Nelestraat en de Boomgaardstraat aan bod.

https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20210122_95628369

Kortom, geen gebrek aan lijstjes met prioriteiten, wel een schrijnend gebrek aan doe-kracht !! Het lijstje van straten en pleinen, die prioriteit zouden krijgen...maar waar nog geen schup in de grond werd gestoken zoals het Beggaplein, kruispunt Everdongenlaan/Stwg. Op Tielen waar volgens Boogers al in 2019 definitieve verkeerslichten zouden komen bij een herinrichting van het kruispunt, Apostoliekenstraat, Kruishuisstraat, Steenweg Op Oosthoven, enzovoort... is indrukwekkend lang.

Conclusie

Er moeten in de volgende 365 dagen echt nog wel wat zware accenten worden  gelegd in het stedelijk beleid.

Zo minstens wat handhaving betreft in het verkeer maar ook inzake zwerfvuil en sluikstorten -vééééél verdergaande dat een gasboete voor een sigarettenpeuk- en openbare werken. 

En zelfs al is één en ander de bevoegdheid van één schepen…dit niet doen zal afstralen op het beleid in zijn geheel.

Nu de stemplicht voor de gemeenteraadsverkiezingen is afgeschaft is een goed rapport belangrijker dan ooit.

In het voorjaar van 2024 zal de nieuwe stadsmonitor ook aangeven hoe de Turnhoutenaar zijn stad en het  beleid heeft ervaren.

Ik veroorloof mij ook nog volgende slotbeschouwing Kort na het coalitieakkoord kwam schepen Astrid Wittebolle (Groen) via GVA op 24 oktober 2018 aan de Turnhoutse burgers vertellen : Paul Van Miert (Burgemeester) heeft ons een elegant bestuur beloofd ! https://www.gva.be/cnt/dmf20181023_03865989

Zonder twijfel heeft de burgemeester ook veel tijd en energie willen en moeten besteden aan het permanent  smeden en werken aan de samenhang van en in het schepencollege. Want, wees maar zeker dat in Turnhout vanaf het begin flink werd gegokt op het snel uiteenspatten van dit bestuur. Dat en de inspanningen van Paul Van Miert om de ondersteunde diensten en hun administratie op punt te zetten, verdient alvast lof.

Maar of de kiezers dat ook naar waarde zullen weten te schatten, bij het uitbrengen van hun stem ?? Daar plaats ik een zeer groot vraagteken bij.